تب خال


دکتر سعیده شادلو - دکتر مجید قریشی -تب خال

تب خال چیست 

تب خال یک بیماری ویروسی است که تظاهر آن بیشتر روی لبها بوده به صورت یک یا چند برجستگی(وزیکول) زرد و یا قرمز میباشد .معمولا برای افراد مبتلا به آن آزار دهنده است علاوه بر درد و سوزش، ظاهر بد آن نیز روحیه بیمار را خراب میکند وفرد درگیر آن میخواهد هر چه زودتر از شر آن خلاص شود.اما چگونه به این بیماری مبتلا نشویم و یا آنرا چگونه درمان یا کنترل کنیم.بهتر است اول این بیماری را کمی بهتر بشناسید تا بتوانید نسبت به کنترل و درمان آن اقدام کنید.

علت ایجاد تب خال 

عامل ایجاد تب خال یک ویروس است .ویروسها کوچکترین میکروارگانیسمهایی هستند که میتوانند انسان را بیمار کنند .ویروسها انگل اجباری هستند یعنی برای حیات خود به سایر سلولها وابسته اند و داخل سایر سلولها زنده می مانند .عملکرد ویروس تب خال به این صورت است که ابتدا بعد از تماس با یک بیمار ناقل ویروس تب خال ،ویروس وارد بدن ما میشود و فاز اول بیماری آغاز میگردد به اینصورت که یک  عفونت اولیه ایجاد میکند که میتواند تظاهرات مشابه سایر بیماری های  ویروسی  داشته باشد شبیه سرماخوردگی ،یا حتی بدون علامت باشد و بیمار اصلا متوجه چیز خاصی نگردد .مرحله دوم یا فاز نهفتگی، که  ویروس در داخل رشته های عصبی خاص قرار میگیرد یا پنهان شده و نهفته میماند، سیستم ایمنی بدن ما نیز در این مرحله قادر نیست این ویروس را ازبین ببرد.ولی مانع از تکثیر آن میشود تا زمانیکه به دلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی، ویروس قدرت تکثیر پیدا کند در این مرحله بیماری وارد فاز سوم میشود که به آن عود ثانویه گویند و ویروس وارد سلولهای پوست لبها یا بینی ، یا مخاط دهان میشود و باعث تخریب آنها میشود و  همزمان با تخریب سلول چیزی در حدود ۲۰۰۰۰۰ ویروس نیز آزاد میگردد.

البته توجه به این نکته ضروری است که علاوه بر اینکه بعد از ترکیدن زخم ها، ویروس قابل انتقال است، قبل از ترکیدن هم از طریق بزاق دهان ویروس قابل انتقال است .

انواع تب خال

چند نوع تب خال عود کننده یا ثانوبه  داریم دو نوع اصلی تب خال عود کننده که شیوع بیشتری دارد شامل یک تب خال لبی و نوع دیگر تب خال داخل دهانی است.البته تب خال میتواند چشم ها نوک انگشتان دست و اندام تناسلی را نیز درگیر کند.در تمام انواع تب خال ویروس در داخل بدن فرد درون رشته های عصبی نهفته است و با مهیا شدن شرایط علامت دار میشود یا اصطلاحا عود میکند.

در نوع داخل دهانی معمولا بعد از درمانهای دندانپزشکی به دنبال تحریک کارهای دندانپزشکی یا تزریق بی حسی و یا استرس بیماری عود میکند . این تب خال بیشر در ناحیه کام یا لثه ها ایجاد میگردد به صورت یک یا چند زخم کوچک با قاعده سفید یا قرمز میباشد.

در نوع لبی تب خال که شایع ترین فرم عود کننده  تب خال است .که دلایل عود آن میتواند شامل انجام خدمات دندانپزشکی، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، ضربه،اضطراب و استرس،ضعف سیستم ایمنی، عادت ماهیانه و یا تب باشد.که به صورت یک یا چند برجستگی در اطراف لب یا بینی بروز کند.

در نوع چشمی تب خال  به دنبال انتقال ویروس یا دست الوده به چشم ایجاد میگردد .

اگر پوست دست زخمی باشد و زخم های تب خال را دستکاری کنید دچار تب خال انگشتی میشوید و زخمهای عود کننده در نوک انگشتان ایجاد میگردد که تشخیص علت این زخمها گاهی بسیار مشکل است.

تب خال دستگاه تناسلی یک بیماری مقربتی میباشد معمولا اولین انتقال آن میتواند به دنبال سکس دهانی با فرد مبتلا ایجاد میشود و باعث ایجاد زخم های تناسلی میگردد .همچنین درارتباط جنسی نیز قابل انتقال است .


درمان تب خال

متاسفانه هنوز درمان قطعی برای تب خال شناخته نشده است اما میتوان با شناخت این بیماری اول اینکه مانع از درگیر شدن سایر افراد خصوصا کودکان شد دوم اینکه میتوان از عود های مکرر آن جلوگیری کرد.

برای جلو گیری از انتقال بیماری بهتر است هنگام بروز بیماری فرد درگیر از تماس پوستی با دیگران مثل بوسیدن خودداری کند از وسایل شخصی خود مثل حوله استفاده کند .رعایت نکات بهداشتی در تب خال تناسلی بسیار مهم است .

بهتر است درمانهای دندانپزشکی را تا خوب شدن زخمهای تب خال لبی و داخل دهانی به تعویق بیاندازید.

برای جلوگیری از عود های مکرر بهتر است به چند نکته توجه کنیم اول اینکه مهمترین دلیل عود تب خال ضعیف شدن سیستم ایمنی  بدن است بهتر است با ورزش مناسب و تغذیه خوب سیستم ایمنی خود را تقویت کنید،عوامل استرس زا را از خود دور کنید ، اگر میتوانید اضطراب خود را کم کنید،حتما در مواقعی که زیر نور خورشید قرار میگیرد از کرم های ضد آفتاب استفاده کنید،از دستکاری زخم ها خودداری کنید .حتما قبل از بروز زخمها که معمولا همراه با علامت میباشد مثل سوزش یا بی حسی ناحیه ،از پماد های انتی ویروس به نام اسیکلوویر استفاده کنید تا زمانیکه زخمها کاملا خوب شوند .این پماد هم طول دوره بیماری را کاهش میدهد هم عوارض آنرا کم میکند همچنین زمان عود مجدد را افزایش میدهد و احتمال انتقال ویروس به دیگران را نیز کم میکند.در صورت عود های مکرر و یا تعداد زیاد زخم ها در هر عود از متخصص عفونی کمک بگیرید.

اگر سوالی دارید در قسمت پرسش و پاسخ بپرسید .پاسخ سوالات شما را در زمانی کوتاه میدهیم.





آدرس مطب ما


پرسش و پاسخ

شما میتوانید سوالات خود را پیرامون دهان و دندان از طریق صفحه پرسش و پاسخ مطرح نمایید . تا در سریع ترین زمان ممکن به سوالات شما پاسخ داده شود

هم اکنون سوال دارم!